Sarıkamış obsidyeni, Kars'ın Sarıkamış ilçesi ve çevresinde zengin yataklara sahip olan volkanik bir cam (magmatik kayaç) türüdür. Halk arasında yaygın rengi nedeniyle "siyah inci" olarak da bilinir. Yarı değerli süs taşı sınıfında yer alır ve bölge ekonomisi için önemli bir değere sahiptir.

Temel Özellikleri ve Oluşumu

• Oluşum: Obsidyen, volkanik patlamalar sırasında yeryüzüne çıkan lavların (olasılıkla riyolitik karakterli) kristalleşmeye vakit bulamadan aniden ve hızla soğuyup katılaşmasıyla oluşur. Bu hızlı soğuma nedeniyle atomik yapısı düzensizdir ve amorf (şekilsiz) yapıdadır.

• Görünüm ve Renk: Parlak ve camsı bir yapıya sahiptir. Baskın olarak siyah ve koyu kahverengi tonlarında bulunur. Az miktarda yeşil ve karışık saydam renkte olanları da mevcuttur.

• Yapısal Özellikler: Genellikle damarlar (dayklar) şeklinde bulunur ve ince yapısından dolayı kırılmaya meyillidir. Siyah Sarıkamış obsidyenleri, midye kabuğu şeklinde (konkoidal) kırılım özelliğine sahiptir.

• Rezerv Alanı: Sarıkamış ilçesine bağlı Mescitli mevkii, obsidyen rezervlerinin en yoğun bulunduğu alanlardan biridir.

Kullanım Alanları

Obsidyen, keskinliği nedeniyle tarih boyunca önemli bir malzeme olmuştur.

• Tarihsel Kullanım: Tarih öncesi dönemlerde keskinliğinden dolayı neşter, ok ucu ve mızrak ucu gibi alet yapımında kullanılmıştır. Ortadoğu'daki eski uygarlıklar tarafından da kullanıldığı bilinmektedir.

• Güncel Kullanım: Günümüzde ağırlıklı olarak takı (kolye, küpe, bileklik), tespih ve hediyelik eşya yapımında kullanılmaktadır.

• Sağlık ve Spa: Son yıllarda ise yarı saydam obsidyenler süs eşyası, opak yüzeyli obsidyenler ise ısıyı hapseden özelliği sayesinde masaj taşı veya fizik tedavinin bir parçası olarak spa merkezlerinde kullanılmaktadır.